Przenośniki taśmowe w szkółce

Oszczędność robocizny

Rosnące koszty produkcji roślin ozdobnych wymuszają poszukiwanie sposobów zmniejszenia zapotrzebowania na siłę roboczą. Jednym z etapów, który wymaga jej bardzo dużo pracy jest przesadzanie roślin, a następnie ich transport na kontenerownię lub zagony pod osłonami. Tam trzeba je później odpowiednio rozstawić. Przy produkcji liczonej w tysiącach pojemników to zadanie staje się trudne. Do tego doliczyć trzeba fakt, że ten etap produkcji przypada zazwyczaj na wiosnę. O tej porze roku spiętrzenie prac w szkółce jest i tak ogromne. Wiele gospodarstw posiłkuje się więc wtedy pracownikami sezonowymi, którzy pomagają rozładować zatory produkcyjne. Ponieważ jednak koszty pracy wciąż będą rosnąć warto pomyśleć o wewnętrznym transporcie, np. w postaci taśmociągów. Te urządzenia łatwo jest przestawiać w obrębie istniejących obiektów pod osłonami czy kontenerowni. Pozwalają za to ograniczyć liczbę pracowników, przynajmniej tych pomiędzy sadzarką, a miejscem docelowym roślin na zagonie.

Przenośniki taśmowe budowane są zazwyczaj na lekkich metalowych stelażach. Mogą one być wykonane z aluminium bądź stali nierdzewnej. Do ich montażu, demontażu, konfigurowana lub przestawiania wystarczą jedna lub dwie osoby. W razie potrzeby łatwo jest je zamontować w nowym, aktualnie potrzebnym miejscu

Pomoc w załadunku i rozładunku

Liczne szkółki na Zachodzie używają przenośników taśmowych także do załadunku i rozładunku roślin z samochodów transportowych. W przypadku załadunku zamówień dla klientów przygotowane wcześniej rośliny można przy okazji np. zaetykietować bez potrzeby schylania się czy uzupełnić mulcz w doniczkach, odpowiednio zwalniając tempo pracy taśmociągu.

W tym przypadku liczy się ergonomia pracy. Użycie taśmociągu pozwala wyeliminować uciążliwe schylanie się, co przy dużych wiosennych wysyłkach ze szkółki bywa sporym obciążeniem dla pracowników. Bardziej komfortowe warunki sprawiają, że łatwiej jest znaleźć i u trzymać ludzi do pracy przy tych czynnościach.     

Transport na krótsze i dłuższe odległości

Pas z tworzywa sztucznego, na którym przemieszczają się doniczki bądź multiplaty znajduje się zazwyczaj na wysokości około 0,5-0,9 m od powierzchni podłoża z możliwością regulacji.

Szerokość taśmociągu zależy od wymagań szkółkarza. Dostępne na rynku modele mają od 17cm do 45 cm szerokości. Pojedynczy segment najczęściej może mieć długość 1-6 m (bywają też 8-10-metrowe), zależnie od modelu i producenta. Poszczególne segmenty można łączyć ze sobą tworząc taśmociągi o łącznej długości nawet do 200 m. Zasila je silnik elektryczny. Jeden silnik może obsługiwać wiele modułów, gdyż łączy się je w linie za pomocą specjalnych sprzęgieł. Pojedynczy silnik może przeważnie obsługiwać do 5 modułów, ale zależy to od jego mocy.

Niektóre firmy oferują specjalne modele o zwiększonej długości. Można ich używać ich np., gdy rośliny są sadzone w obiekcie, a taśmociągiem kierowane bezpośrednio na kontenerownię.  Zazwyczaj są to jednak urządzenia tworzone „na miarę” dla poszczególnych gospodarstw. Tak jest np. w przypadku taśmociągu Conveyor Max^TM firmy Stolze (w Polsce dystrybutorem jest Ceres International). Ten model może przenosić pojemniki na długie odległości zapewniając stabilność i niezawodność.

Bardzo duży wybór popularnych, lekkich i wytrzymałych przenośników taśmowych oferuje już od wielu lat holenderska firma Javo. Jej przedstawicielem w Polsce jest przedsiębiorstwo Royal Brinkman. Firma Javo ma w ofercie także m.in. stoły buforowe, które sprawdzają się we współpracy z przenośnikami taśmowymi i wieloma maszynami wykorzystywanymi w szkółce. Przenośniki taśmowe produkowane są także przez polskie firmy. Przykładem mogą być urządzenia marki Floser (wchodzi w skład przedsiębiorstwa Sterna sp. z o.o.). 

W obu kierunkach, także z zakrętami

W przypadku przenośników taśmowych można zmieniać zarówno kierunek przesuwania, jak i jego prędkość. Zmiana kierunku bywa przydatna np., gdy taśmociąg jest wykorzystywany do kierowania roślin z kontenerowni do obiektu logistycznego, gdzie są przygotowywane do sprzedaży bądź przesadzane w większe pojemniki. Takie rozwiązanie jest dość popularne w szkółkach bylin w Holandii.

Prędkość przesuwania roślin można także łatwo zmieniać. Pozwala to dostosować tempo transportu do bieżących warunków pracy. Najwolniejsze tempo może być wykorzystane np., gdy tworzone są kompozycje z kilku odmian roślin w pojemnikach. Wtedy pojemnik, napełniony podłożem w doniczkarce i z wykonanymi otworami, przesuwa się się na taśmie, a pracownicy wsuwają w otwory kolejne rośliny.  

Zazwyczaj nie ma także problemów ze zmianą kierunku jazdy roślin pod kątem. W tym celu dwa taśmociągi montuje się pod kątem prostym, tak, aby taśma jednego znalazła się minimalnie poniżej taśmy drugiego. Użycie specjalnej listwy kierunkowej powoduje, że transportowane pojemniki łatwo zakręcają z jednej taśmy na drugą.   

Współpraca ze stołem buforowym

W szkółkach kontenerowych przydatnym rozwiązaniem są stoły buforowe. To platformy zbiorcze, na które kierowane są taśmociągiem rośliny z sadzarki. Stół buforowy ma zazwyczaj standardową szerokość 2,5-3 m. Jego długość zależy od potrzeb producenta i tego ile sekcji (kompletów roślin do pojedynczego transportu wózkiem) chce na nim zmieścić.

Zazwyczaj pas roślin z taśmociągu, po osiągnięciu określonej (zadanej wcześniej) długości jest z niego spychany za pomocą popychacza na stół. Gdy na stole znajdzie się już zaplanowana liczba rzędów z pojemnikami, wszystkie można równocześnie odebrać wózkiem widelcowym i przewieźć na kontenerownię, zagony pod osłonami, wózki duńskie  lub do samochodu transportowego. Układ doniczek na stole buforowym może być planowany komputerowo według wcześniej zaplanowanej kombinacji.

Stoły buforowe najczęściej współpracują z wózkami widelcowymi. Wózki z widelcami do rozstawiania roślin pozwalają automatycznie układać rośliny na zagonach kontenerowni lub pod osłonami w zadanej rozstawie. Służy do tego wyposażony w zęby z łańcuchami widelec. Żądany rozstaw można wybrać z panelu komputera na wózku. W największych gospodarstwach szkółkarskich rośliny bywają kierowane przenośnikami taśmowymi do robotów rozstawiających pojemniki.