Pycnanthemum muticum  Byliną Roku 2025 w USA

Nominacje zazwyczaj muszą spełniać następujące kryteria: 

• Przydatność w szerokim zakresie warunków klimatycznych;  
• Niskie wymagania pielęgnacyjne;  
• Względna odporność na szkodniki i choroby;  
• Dostępność w roku promocji;  
• Dekoracyjność przez długi okres w sezonie.

Pycnanthemum muticum, czyli tzw. „mięta górska”

W 2025 roku Byliną Roku w Stanach Zjednoczonych będzie Pycnanthemum muticum. To  gatunek bez polskiej nazwy, oferowany często pod synonimem mięta górska. Roślina pochodzi z łąk i otwartych terenów leśnych Stanów Zjednoczonych. W tym kraju można ją spotkać od stanów na wschodnim wybrzeżu po Teksas na zachodzie, od Maine na północy po Florydę na południu. Zwykle rośnie na trawiastych otwartych przestrzeniach, łąkach, polach, niskich terenach leśnych i czasami w suchych lasach górskich.

Bylinę tę trudno zaklasyfikować jako „uderzającą” swoim pięknem. Ma jednak wiele innych zalet, zwłaszcza pod względem wpływu na bioróżnorodność w ogrodzie. Podobnie, jak Bylina Roku 224 – floks (Phlox) ‘Jeana’ – także Pycnanthemum muticum jest magnesem dla owadów, przyciągając zwłaszcza te pożyteczne. Robi to znacznie skuteczniej niż znane z tej cechy nawłocie (Solidago) czy trojeście (Asclepias). Dla Amerykanów nie bez znaczenia jest też fakt, że jest to ich gatunek rodzimy. A obecnie moda na ogrody z roślin rodzimych rośnie w tym kraju wyjątkowo szybko.    

Jak wygląda Pycnanthemum muticum?

Ta gęsto ulistniona roślina należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae) i jest jednym z 19 gatunków z rodzaju Pycnanthemum. Ma ciemnozielone liście, które po rozgnieceniu wydzielają silny miętowy aromat. Tworzy gęste kępy dorastające do wysokości 30-100 cm. Rozrasta się za pomocą kłączy, ale nie jest inwazyjna, jak wiele prawdziwych mięt (Mentha). Jeśli kępa jest zbyt duża wystarczy wiosną przyciąć korzenie szpadlem, aby zapobiec jej dalszemu rozprzestrzenianiu.

Rozgałęzione łodygi (w przekroju kwadratowe) pokryte są prawie siedzącymi, jajowatymi do jajowato-lancetowatych, ostro zakończonymi liśćmi o długości do około 6 cm. Liście są u nasady sercowate i mają ząbkowane brzegi. W połowie lub pod koniec lata (od lipca do września) na szczytach łodyg pojawiają się Kwiaty. Są dwuwargowe, rurkowate, białe do różowych, o średnicy do 1,3 cm. Są zebrane w gęste, płaskie kwiatostany i wyjątkowo atrakcyjne dla motyli, pszczół, os, trzmieli  i wielu innych owadów.

Każdy kwiatostan jest „podparty” parą unikalnych, efektownych, srebrzystych przysadek, przypominających liście. Gdy rośliny rosną w dużych grupach, właśnie te srebrzyste przysadki nadają całemu nasadzeniu efekt oprószenia białym pudrem. Mogą przetrwać nawet kilka miesięcy.

Wymagania i zastosowanie

Rośliny najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych. Znoszą także półcień. Nie są specjalnie wymagające wobec podłoża i dobrze radzą sobie z krótkimi okresami suszy. Gleba powinna być bogata w substancje organiczne i zdrenowana, gdyż byliny te nie znoszą zastoisk wody. Najlepiej, aby pH podłoża było obojętne.

Pycnanthemum muticum odgrywa w ogrodzie ważną rolę drugoplanową. Choć niekoniecznie jest to roślina przyciągająca wzrok dużymi kwiatami, zapewnia ładny kontrast fakturowy w porównaniu z roślinami o drobniejszych liściach. To fantastyczna bylina dla tych, którzy chcą przyciągnąć masowo zapylacze do swojego ogrodu.

Pycnanthemum muticum  dobrze komponuje się z innymi kolorami kwiatów i roślinami o ciemnym ulistnieniu. Dobrym towarzystwem dla tej byliny będą rudbekie (Rudbekia), pysznogłówki (Monarda), liatry (Liatris), sadźce (Eutrochium) i trawy, takie jak palczatka miotlasta (Schizachyrium scoparium ) czy proso rózgowate (Panicum virgatum).

Kwitnące pędy można ścinać do dekoracji bukietów.

Rozmnażanie

Pycnanthemum muticum można rozmnażać na wiele sposobów.

Łatwo robi się to przez siew nasion. Są drobne, w 1 g może ich być ponad 7 tys. Najlepiej siać je wiosną nie przykrywając podłożem, a tylko dociskając do niego. W temperaturze około 20^oC zazwyczaj szybko kiełkują. Później siewki rozwijają się lepiej w nieco niższej temperaturze.

Na małą skalę rośliny można dzielić wiosną. Na większą wykorzystuje się sadzonki zielne. Najlepiej sporządzać je wczesnym latem. Powinny mieć długość około 10 cm i być cięte pod nasadą liści. Te najniżej położone należy usunąć przed umieszczeniem sadzonki w podłożu. Ukorzeniają się zazwyczaj w ciągu kilku tygodni.

Młodzież tej byliny można też zakupić. W naszym kraju ma ją na przykład w swojej ofercie firma VITROFLORA Grupa Producentów Spółka z o.o.