PotHeadᵀᴹ – nowy sposób nie tylko na chwasty
Chwasty w produkcji kontenerowej to uciążliwy problem. Przy tej metodzie uprawy roślin, zwłaszcza ozdobnych, użycie herbicydów nie jest łatwe. Przeszkodą jest asortyment gatunkowy oraz trudności w aplikacji. Do wyboru pozostają różnorodne okrywy (krążki kokosowe, maty filcowe, itp.), mulczowanie oraz ręczne pielenie. Szkółkarz Lawrence Ranson z Black Springs w Australii pokazał, że czasami "nie trzeba od razu odkrywać Ameryki". Wpadł na pomysł użycia w swojej szkółce roślin iglastych pokryw na doniczki z otworem na roślinę.
Herbicydy, krążki, dyski, mulcze…
Przy uprawie roślin ozdobnych w pojemnikach użycie herbicydów nie zawsze jest łatwe. Różnorodność taksonów powoduje, że ciężko jest o uniwersalne herbicydy, bez obaw o ich fitotoksyczność dla materiału szkółkarskiego. Dodatkowo tego typu środków ochrony roślin jest coraz mniej na rynku coraz mniej.
W szkółkach kontenerowych najczęstszym sposobem na przynajmniej częściowe uwolnienie się od ręcznego odchwaszczania stały się mulcze (np. San Top) lub inne materiały, jak krążki filcowe czy dyski kokosowe. Produkty te utrudniają lub uniemożliwiają nasionom chwastów kiełkowanie na powierzchni podłoża, a równocześnie są przepuszczalne dla wody i powietrza.
Nie od razu trzeba wynaleźć koło
PotHeadᵀᴹ to lekkie, elastyczne i wytrzymałe pokrywy na doniczki, wykonane z przetworzonego polipropylenu odpornego na promieniowanie UV. Ich przewidywana trwałość w australijskim słońcu wynosi ponad 4 lata. Pod koniec okresu użytkowania można jej poddać recyklingowi, ponownie jak doniczki. Pokrywy PotHeadᵀᴹ są chronione prawem, a ich produkcją i dystrybucją w Australii zajmuje się firma DeeWeed PTY LTD. na początku br. już ponad 50 szkółek roślin ozdobnych w tym kraju stosowało lub testowało ten sposób walki z chwastami.
fot. DeeWeed
fot. DeeWeed
Nakładki na doniczki mają kształt płytkiego stożka. Kieruje on wodę opadową lub z nawadniania do otworów: dużego centralnego, przez który wystaje z doniczki główny pęd rośliny mniejszych otworów wentylacyjnych. Woda, która dostaje się do w ten sposób do podłoża nawadnia rośliny, a nadmiar odpływa przez otwory w dnie pojemnika. Zastosowanie pokrywy powoduje jednak, że znaczny jej procent, który zwykle odparowuje jest również odzyskiwany i zawracany do podłoża. Zmniejsza to ogólne zapotrzebowanie na podlewanie.
Łatwa instalacja i dodatkowe zalety
Instalacja PotHeadTM jest łatwa. Pokrywa na doniczkę składa się z dwóch połówek, która łączą się „na klik” na rancie doniczki. Obie połówki pokrywają się z otworami wentylacyjnymi, aby umożliwić podłożu dostęp powietrza. Przylegają do krawędzi doniczki i dobrze zainstalowane mają wytrzymać wiatr o prędkości przekraczającej 50 km/h.
Dodatkową zaletą nakrywek na doniczki ma być blokowanie dostępu słońca do powierzchni gleby. W ten sposób w Australii zapobiega się przegrzewaniu podłoża. Ciepłe powietrze z wnętrza pojemnika promieniuje przez otwory wentylacyjne, redukując ciepłotę podłoża uprawowego. Z kolei podczas zimowych przymrozków pokrywy PotHeadsᵀᴹ izolują glebę i zapobiegają jej szybkiemu zamarzaniu.
Opcjonalnie PotHeadsTM dostępne są w Australii ze wstępnie przygotowanymi otworami pod kroplowniki. Pokrywy na doniczki produkowane są w Australii w wielu kolorach, m.in. czarnym, terakotowym, limonkowozielonym, niebieskim, czerwonym i białym. Niektóre barwy mają jednak krótszą żywotność niż podstawowe czarne. Wszystkich można używać wielokrotnie po dezynfekcji chemicznej lub z użyciem gorącej wody.
Mniej chwastów
W latach 2021–2022 i 2022–23 w Australii przeprowadzono dwie rundy szeroko zakrojonych testów z pokrywami PotHeadsTM. We współpracy z wieloma uczestniczącymi w programie szkółkami komercyjnymi z całej Australii porównano nowy produkt z innymi metodami zwalczania chwastów w pojemnikach. Kontrolą były doniczki z roślinami niczym nieosłonięte, maty z włókna kokosowego i doniczki traktowane herbicydem (Dismiss, przedwschodowy). W tym ostatnim przypadku użyto maksymalnych dawek podanych na etykiecie w Australii i zalecanych okresów stosowania. Każde powtórzenie składało się ze 100 doniczek. Wzrost chwastów monitorowano przez trzy miesiące w sezonie 2021/22 i przez 6 miesięcy w sezonie 2022/23. Na koniec doświadczenia w każdej grupie mierzono także czas potrzebny do odchwaszczenia pojemników oraz całkowitą biomasę chwastów.
Zapobieganie utracie wody z podłoża
Sondy rejestrujące wilgotność gleby w odstępach godzinowych umieszczono na głębokości 50 mm w doniczkach o średnicy 140 mm z pokrywami PotHeadsTM. Kontrola były takie same pojemniki, niczym nieosłonięte. Jako rośliny testowej użyto brzozy brodawkowatej (Betula pendula). Wszystkie doniczki obficie podlano do nasycenia pierwszego dnia. Następnie pozostawiono je w słonecznym miejscu do wyschnięcia i nie podlewano przez 8 dni doświadczenia.
Wykazano, że użycie pokryw na doniczki w znaczny sposób obniżało tempo parowania wody z podłoża. Można to przypisać temu, że pokrywy zmniejszały parowanie poprzez ponowne wychwytywanie skroplin.
Niedługo także w Europie
Pomysł pokryw na doniczki PotHeadTM wzbudził już zainteresowanie także w europejskich szkółkach. Na naszym kontynencie jako pierwszy mają one być dostępne już niebawem w Holandii. Produkcję pokryw w Europie uruchomi niderlandzka firma Van Tuijl. Do tej pory zaopatrywała ona szkółkarzy m.in. w pojemniki produkcyjne, paper-poty, tyczki bambusowe oraz materiały do balotowania drzew i krzewów.
